Ödeme ve Elektronik Para Derneği Başkanı Burhan Eliaçık, “Pandemi döneminde değişen ödeme tercihleri nedeniyle, güç kazanan finans teknolojileri sektöründe, haziran ayında başlayarak satın almaların olduğunu ve bu satın almaların, birleşmelerin sayılarının giderek artacağını duyacağız” dedi.
Ödeme ve Elektronik Para Derneği (ÖDED) Başkanı Burhan Eliaçık, pandemiyle birlikte değişen ödeme alışkanlıkları ve bunun fintech sektörüne olası etkileri hakkında açıklamalarda bulundu.
Pandemi döneminde dijital dönüşüm gerçekleştiren işletmelerin hizmet vermeye devam edebildiğini aktaran Eliaçık, bu tür işletmelerin zaman zaman işlem hacimlerini birkaç kat arttırdığını söyledi.
Bu nedenle gerek dijital dönüşümü gerçekleştiren şirketlerin artan ihtiyaçları gerekse dijital dönüşümü hızla gerçekleştirmek isteyen işletmeler sayesinde özellikle temassız ödeme veya dijital ödeme çözümlerine dair ciddi bir yönelim olduğunu anlatan Eliaçık, “Yine de uzun süredir dijital dönüşüme yatırım yapan ve hazır olan ödeme sistemlerinin bu taleplere hızla karşılık verebildiğini görüyoruz. Artık ödeme sistemlerinin ekonomi için çok daha önemli bir rol üstlendiği ve hatta ticari hayat için bir mecburiyet olduğu ortadadır.” diye konuştu.
“Dijital dönüşüm işletmelerin değil tüketicilerin talebi ile sürdürülecek”
Eliaçık, pandemi döneminde dijital ödemeyle ilgili resmi bir rapora sahip olmadıklarını, buna karşın dijital ödemeye yönelimde patlama yaşandığını kaydetti.
Eliaçık şöyle konuştu:
“Şunu kesinlikle söyleyebiliriz ki; davranış şekillerini asla değiştirmez diyebileceğimiz müşteri gruplarının dahi alışveriş yöntemleri kalıcı şekilde değişmiş ve bu müşteri grupları fintech’lerin sunduğu yenilikçi servislerin hız ve kolaylığı ile tanışmış daha da önemlisi bunu kabullenmişlerdir. Artık, dijital dönüşüm işletmelerin değil müşteri ve tüketicilerin talebi ile sürdürülecektir.”
“Toplam kartlı harcamalar nisan sonu itibarı ile yüzde 42 daraldı”
Eliaçık, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) verilerine göre internet üzerinden alışverişin ocak ayında toplam ödeme sistemlerinin içinde payı yüzde 21 iken, bu oranın nisan sonu itibarıyla yüzde 26’ya çıktığını hatırlattı.
Gıda zincir marketler sektörünün ocak ayına göre cirosu artan tek sektör olduğunu aktaran Eliaçık, şunları kaydetti:
“Gıda zincir marketler sektörü ödeme sistemleri içindeki payını ocak ayından nisana 16 puan artırarak yüzde 31,5’a ulaştı. Pandemi döneminde harcamalar içinde payını artıran diğer sektörlerin ise çeşitli gıda, elektronik eşya ve yapı malzemeleri olduğu gözlemlendi.
Online ödemelerin hacmindeki pozitif gelişmenin yanı sıra tüketicilerin alınan tedbirler ve gelecek endişeleri nedeniyle harcamalarını kısıtlamalarından dolayı toplam kartlı harcamaların nisan sonu itibarı ile yüzde 42 daraldığı ve toplam 25 sektörün hacminde azalma olduğu görülmektedir.
Yine de trendin daralmayı giderecek şekilde olumlu yönde ilerlediğini ve haziran ayı içerisinde yılbaşı değerlerine ulaşacağını düşünüyorum. Online ticaretin payının bu hacim içerisinde de yerini koruyacağını öngörüyorum.”
“Birleşme veya satın almalar önemli katkılar sağlamaktadır”
Eliaçık, tüm dünyada özellikle fintech’lerin uzun zamandır yakın işbirliği içerisinde olduğu dijital içerik ve servisleri, yiyecek dağıtımı, oyun, sosyal medya, online eğitim ve hobi gibi alanlarda ticaretin geliştiğini belirterek, “Nakitten ve temaslı ödemelerden kaçınarak mağazalardan uzaklaşan tüketicinin geri dönüşünü sağlamak üzere işletmelerin; yenilikçi, temassız ve dijital ödeme yöntemleri arayışı içerisine girdiği, ‘online öde’ ve ‘mağazadan hızla teslim al’ gibi modellerin yaygınlaştığı, bu nedenle fintech’lerin zaten savunduğu müşteri deneyimini zenginleştiren, ticaretin akışını hızlandıran süreçlerin ‘yeni normal’ içerisinde mutlaka bulunması gereken unsurlar olduğu ortaya çıkmıştır.” ifadelerini kullandı.
“Yeni normal”in bir zorunluluktan ortaya çıkmış olsa da sebep olduğu dijital dönüşüm ve alışveriş deneyimi ile fintech’lerin gelişimi ve hızla büyümesi için gerekli olan alanı ortaya çıkardığını söyleyen Eliaçık, şöyle konuştu:
“Pandemi döneminde değişen ödeme tercihleri nedeniyle, güç kazanan finansal teknoloji (fintech) sektöründe, haziran ayında başlayarak satın almaların olduğunu ve bu satın almaların, birleşmelerin sayılarının giderek artacağını duyacağız.
Özellikle normalleşme sürecinin başlaması ve birçok fiziki işletmenin ticaret hayatına dönmesi ile birlikte hem talep artışına karşılık vermek üzere hem de ortaya konulan ekonomik faydanın sonucunda sektöre yeni girişler olacağı gibi satın almalar veya birleşmelerin olması da beklenebilir.
Neticede, dijital dönüşüm ortak bir çabanın sonucunda olacaktır ve bu çabaya birleşmeler veya satın almalar önemli katkılar sağlamaktadır.”
İnovatif fintech’ler ortaya çıkacak
Burhan Eliaçık, davranış kalıbını değiştirmesi beklenmeyen kişilerin dahi pandemi döneminde inovatif çözümleri kullandığını ifade ederek, bu kullanıcıların inovasyonu sevdiğini ve bu alışkanlıkları koruyacağını düşündüklerini söyledi.
Eliaçık şu değerlendirmeyi yaptı:
“Sektörümüz uzun yıllar önemli miktarda çabayı kendisini ve ekonomi için önemini anlatmak için harcadı. Pandemi döneminin zorunlu olarak getirdiği dijital dönüşüm ise bu çabanın haklılığı ile birlikte sektörün hızla ve geniş bir şekilde kabul görmesini sağladı. Bu sebeple çok daha etkin ve yenilikçi bir fintech ekosisteminin bizi beklediğini bilelim.
Buradan elde edilen cesaret ile zaten son derece vizyon sahibi ve yenilikçi çözümler geliştirecek birikime sahip fintech girişimlerinin önümüzdeki dönemde özellikle fiziksel mağazaları dijitalleştireceğini, omichannel çözümlere odaklanacak yenilikler üreteceğini düşünüyorum.”
Dijital yöntemler KOBİ’lerle buluşacak
Eliaçık, insanların nakde dokunmak istemediği, pinpad’lere şifrelerini girmekten sakındığı ve hatta hiçbir fiziksel araç ile ödeme yapmak istemediği bir gelecekte, özellikle hijyen algısının kalıcı ve belirleyici unsur olarak gelişmelere yön vereceğini kaydetti.
Ödemenin olduğu her alanın kökten değişeceğini belirten Eliaçık, tüketicilerin beklentilerine hızla adapte olmanın elzem hale geleceğini söyledi.
Eliaçık, “Bu yönü ile daha önce sadece orta ve büyük ölçekli kurumlar için gerekliymiş gibi gözüken tüm ödeme çözümlerinin ve dijital yöntemlerin esnaftan, KOBİ’lere ve kurumsal şirketlere kadar herkese ulaşması mümkün olacaktır.” dedi.
“Dünya çapında ses getirecek başarı hikayelerine sıklıkla şahit olabileceğiz”
ÖDED olarak takipçisi oldukları ve Türkiye’ye kazandırılmasına dair katkından dolayı gurur duydukları Açık Bankacılık mevzuatının, geçen yıl kasım ayında çıkarıldığını anımsatan Eliaçık, değerlendirmelerini şöyle tamamladı:
“Açık Bankacılık mevzuatını hali hazırda çıkarmış olması ülkemiz açısından büyük şanstır. Çünkü, dijital dönüşümü yönlendirebilmesi ve fintech’lerin etkinliğinin sağlıklı bir zeminde sağlanması için yasal bir statüye ve finansal kuruluşlar arasında iş birliğinin prensiplerine sahip olmak gereklidir.
Ülkemiz bu yasal değişikliği çok yakın zamanda gerçekleştirmiş, ardıl düzenlemeler ile detaylarının oluşmasını beklemektedir. Dolayısı ile Açık Bankacılığın sağlayacağı daha iyi fon yönetimi ve daha iyi müşteri deneyimi sunma fırsatları, hali hazırda değişen tüketici davranışı ve beklentisi ile birleşmesi sayesinde fintech’ler için tamamen yeni bir dönem açılacaktır.
Ülkemiz fintech potansiyelinin ortaya çıkacağı ve dünya çapında ses getirecek başarı hikayelerine sıklıkla şahit olabileceğimiz bir dönemin öncesinde olduğumuzu, bunun için Açık Bankacılık ile ilgili beklenen düzenlemelerin önemli bir fırsat olduğunu düşünüyorum.”
